دستگاه همایون یکی از دستگاه‌های ردیف موسیقی ایران است. دستگاه همایون از نظر فواصل، دانگ اولش به دستگاه شور نزدیک است و از طریق گوشه‌های دیگرش امکان پرده‌گردانی به دستگاه‌های نوا، سه‌گاه و چهارگاه را نیز فراهم می‌کند. آواز شوشتری و آواز بیات اصفهان نیز از ملحقات این دستگاه به‌شمار می‌آیند.

دستگاه همایون به خاطر احساس شاهانه و اشرافی‌اش شناخته می‌شود. ریشهٔ نام این دستگاه، واژهٔ «هماگون» است که معنای فرخنده یا خجسته دارد.[۱] عبدالقادر مراغی موسیقی‌شناس قرن نهم هجری از همایون به عنوان یکی از شعبات بیست‌وچهارگانه نام برده‌است که شامل برخی نغمه‌های مقام زنگوله و برخی نغمه‌های مقام رهاوی است؛ اما فواصل آن شعبه و آنچه امروزه به عنوان دستگاه همایون شناخته می‌شود مطابقت ندارد و نمی‌توان آن را منشأ دستگاه همایون شمرد.

روح‌الله خالقی آواز همایون را چنین توصیف کرده‌است: باشکوه، مجلل و آرام، و در عین حال مؤثر و جذاب و دلربا و زیبا. وی همایون را معجونی از تمام عواطف و صفات روحانی علی دانسته که به مثابه اسمش، همایون است. به همایون حالتی شاهانی و اشرافی نسبت داده‌اند، و این که علی‌رغم این حالتش زمینه اجرای لالایی‌ها و ترانه‌های زورخانه‌ای نیز هست را از ویژگی‌های منحصر به فرد این دستگاه برشمرده‌اند.

گوشه های مهم دستگاه همایون عبارتند از :
درآمد – چکاوک – بیداد – نی داوود – عشاق – باوی – ابوالچپ – راوندی – موره – لیلی و مجنون – طرز – نوروز عرب، نوروز صبا، نوروز خارا – نفیر – فرنگ – زابل – بیات عجم – عُزال – دَنا سِری – شوشتری – منصوری – مُوالیان – بختیاری – موآلف – دلنواز – نی ریز – جامه دران – صوفی نامه یا ساقی نامه – رنگها

صدایی که می شنوید صدای استاد بزرگ روح اله خالقی است در برنامه رادیویی “ساز و سخن” این برنامه طی سالهای 1337 و 1338 خورشیدی توسط استاد خالقی تهیه و اجرا و از رادیو پخش شده است. برنامه “ساز و سخن” انگیزه تولید “پادکست چهارگاه” شده است و ما در همان راستا و با همان اهداف استاد خالقی، این پادکست را تولید می کنیم. یاد و نام استاد روح اله خالقی گرامی باد.