در ادامه معرفی دستگاه نوا و قسمت هشتاد و هشتم پادکست چهارگاه، به مرکب خوانی می‌پردازیم. بعد از انقلاب سال ۵۷ کلیه فعالیت های موسیقی متوقف شد؛ به طوریکه تا سال ۱۳۶۷ اجرای کنسرت موسیقی ممنوع بود. در این سالها استادان موسیقی در محافل خصوصی اجرای برنامه داشتند و بعضی از آنها آنچنان دقیق و با حس و حال خوب اجرا شده اند و همچنین با کیفیت خوب ضبط شده اند که بعدها بصورت آلبوم منتشر شدند.

در این قسمت از پادکست چهارگاه ما به شما آلبوم با اهمیت ” نوا مرکب خوانی ” را به شما معرفی میکنیم. در این آلبوم که در سال ۱۳۶۵ بصورت رسمی منتشر شد، استاد پرویز مشکاتیان با توجه به حال و هوای ساز آواز اجرا شده دو قطعه بی کلام و یک تصنیف ساخته است.
آلبوم نوا مرکب خوانی، حاصل همنشینی استادان محمدرضا شجریان و محمد موسوی در محافل خصوصی است و شاید اولین آلبوم در موسیقی ایرانی است که بصورت مرکب خوانی اجرا شده و از دستگاه نوا به دستگاه شور و آواز بیات ترک و دستگاه سه گاه رفت و برگشت صورت گرفته است.

نکته مهم در این آلبوم اینست که استاد شجریان علاوه بر انتخاب دقیق شعر سعدی با همراهی استادانه استاد محمد موسوی با ساز نی، با تسلط زیادی که به گوشه های ردیف آوازی داشتند، از گوشه های خاص و با تحریرهای دقیق به گونه ای مرکب خوانی اجرا کرده اند که شنونده عام متوجه تغییر دستگاه نمی شود و در نتیجه این ساز و آواز بسیار تکنیکی و شنیدنی در ذهن شنونده های علاقمند به موسیقی فاخر ایرانی ماندگار شده است.

به دلیل محدودیت زمان در پادکست چهارگاه ما این آلبوم مرکب خوانی را در دو بخش به شما معرفی میکنیم. در این قسمت ابتدا پیش درآمد زیبای ” طلوع ” اثر استاد مشکاتیان با همکاری گروه عارف را می شنویم. سپس استاد شجریان با شعری زیبای حضرت سعدی درآمد نوا را اجرا میکنند با مطلع ” بگذار تا مقابل روی تو بگذریم – دزدیده در شمایل خوب تو بنگریم ” بعد از درآمد نوا این گوشه ها اجرا می شوند:

گوشه گردونیه – گوشه نغمه با تحریر و دوباره گوشه گردونیه – گوشه گَوِشت – فرود به نوا – گوشه بیات راجه و گوشه عشاق.

در این قسمت استاد شجریان از گوشه عشاق از دستگاه نوا وارد گوشه قرچه در دستگاه شور می شوند و در ادامه گوشه های رضوی و سلمک در دستگاه شور را نیز اجرا میکنند و با یک تحریر دقیق دوباره به دستگاه نوا فرود می کنند.