قسمت صد و سوم / دستگاه همایون – تصنیف خزان عشق

تصنیف خزان عشق

همراهان گرامی در این قسمت از پادکست چهارگاه ما به شما یک ساز و آواز و یک تصنیف قدیمی به نام تصنیف خزان عشق تقدیم میکنیم.

– ساز و آواز در دستگاه همایون با صدای استاد اقبال آذر به همراه تار استاد علی اکبر شهنازی
این اثر از آنجا که یکی از قدیمی ترین نمونه های ساز و آواز ضبط شده در دستگاه همایون می باشد بسیار حائز اهمیت هست چرا که برای خوانندگان و نوازندگان معاصر یک نمونه درجه یک از اجرای تکنیک های خوانندگی و نوازندگی می باشد و جالب اینکه بعد از اجرای هر گوشه توسط استاد اقبال آذر، استاد شهنازی یک قطعه ضربی از ساخته های خودش را به همراه گروه اجرا می کند.
در این ساز و آواز از غزل حافظ، ابتدا درآمد همایون اجرا می شود بر روی بیت: صلاح کار کجا و من خراب کجا – ببین تفاوت ره از کجاست تا به کجا
درادامه، گوشه “چکاوک” اجرا می شود بر روی این بیت: چه نسبت است به رندی، صلاح و تقوا را – سماع وعظ کجا، نغمه رباب کجا
در ادامه، گوشه “بیداد” اجرا می شود بر روی بیت: قرار و خواب ز حافظ طمع مدار ای دوست – قرار چیست، صبوری کدام، خواب کجا
و سپس، گوشه “لیلی و مجنون” اجرا می شود بر روی سه بیت از سعدی:
این باد بهار بوستان است – یا بوی وصال دوستان است – ای مرغ به دام دل گرفتار – باز آی که وقت آشیان است – با این همه دشمنی که کردی – باز آی که دوستی همان است
در ادامه، گوشه “شوشتری” اجرا می شود بر روی بیتی از همان غزل حافظ: ز روی دوست دل دشمنان چه دریابد – چراغ مرده کجا، شمع آفتاب کجا
و در آخر، بر روی سه بیت منسوب به بابا فغانی شیرازی گوشه “بختیاری و موالف” اجرا می شود و این ساز و آواز بی نظیر به پایان می رسد.

شنیدستم که مجنون دل افکار – چو شد از مردن لیلی خبردار – گریبان چاک زد او تا بدامان – به سوی تربت لیلی شتابان – ز هر سو دیده حسرت گشاده – پس آنجا کودکی دید ایستاده

– تصنیف زیبا و خاطره انگیز “خزان عشق” با آهنگسازی و خوانندگی استاد جواد بدیع زاده با ترانه ای از رهی معیری / این تصنیف اولین بار در سال ۱۳۱۳ خورشیدی اجرا شده است.